در کشاورزی و باغداری اولین قدم، آماده کردن خاک است. اگر بخواهیم دلایل آماده کردن خاک را بشماریم باید بگوییم که بدیهی است که خاک، حیاتی ترین مورد برای رشد و زندگی گیاه است؛ و این موضوع کاملا مشخص است که هر خاکی برای رشد گیاهان مناسب نیست. پس اگر بخواهید محصول خوبی از باغ و زمین کشاورزی خود برداشت کنید، باید آماده کردن خاک، قبل از کاشت بذر را انجام دهید. زیرا که پس از هر کاشت و برداشت، قدرت خاک گرفته میشود.

اهمیت آماده کردن خاک

همانطور که می‌دانید، خاک محل رشد گیاهان است و شرط موفقیت در هرنوع پرورش گیاه، هماهنگی متقابل میان گیاه و خاک است و اگر این هماهنگی ایجاد نشود، در عمل هیچ گیاهی توانایی رشد نخواهد داشت و این به معنای شکست پروژه خواهد بود. تعیین روابط آب، خاک و گیاه به روشن‌سازی موضوعات مرتبط با رشد گیاه کمک می‌کند که این مطالعات در حیطه‌های علمی و همچنین عملی قرار می‌گیرند. اگر توجه کرده باشید، هنگامی که یک گیاه را از خاکی به خاک دیگر منتقل می‌کنیم (در عمل، بستر آن را عوض می‌کنیم)، کار پراز ریسکی را انجام داده‌ایم، چرا که اگر گیاه با بستر جدیدش سازگاری نداشته باشد، از بین خواهد رفت؛ همین مسئله از شروع پروژه تا اتمامش، تمامی کار ما را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد، پس اهمیت این موضوع ما را برآن می‌دارد که به مطالعه‌ی اصولی مراحل آماده کردن خاک بپردازیم. در ادامه با ما همراه شوید تا با این مراحل آشنا شوید.

آموزش مرحله به مرحله‌ی آماده کردن خاک

اولین مرحله‌ی آماده کردن خاک، زهکشی خاک است. زهکشی خاک یعنی زمین را به صورتی بکنیم که یک ردیف، حفاری شده و یک ردیف، ردیف های انباشته شده خاک باشد. یک مرحله برای سم پاشی جهت از بین بردن علف‌های هرز انجام میدهیم.

در مرحله‌ی بعد، باید شخم‌زنی را انجام دهید. بعضی از کشت‌ها به دو مرحله‌ شخم‌زنی نیاز دارند یک مرحله شخم‌زنی عمیق برای جا به جایی و نرم شدن خاک، و یک مرحله هم شخم‌زنی سطحی است. بهتر است جهت آماده کردن خاک برای سبک شدن، از سبوس یا قلوه سنگ استفاده کنیم. بهترین نوع خاک برای کاشت، خاک حاصلخیز و مرغوب لوم شنی است. علت مناسب بودن این خاک بافت ریز و نرم آن است.

مرحله بعدی، اضافه کردن خاک لوم شنی است. نیمی از خاک لوم شنی را ماسه‌ی شسته و نیم دیگر آن را خاک باغچه تشکیل میدهد. مرحله چهارم آماده کردن خاک، صاف کردن خاک است.

اکنون زمان کاشت بذر است ولی بهتر است قبل از کاشت بذر، خاک را آبیاری و مرطوب کنید. در این مرحله باید بذرها را روی قسمت نم‌دار خاک بپاشید. در این قدم بهتر است روی بذرها، هوموس بریزید زیرا که هوموس سبک و در مقابل هوا نفوذپذیر است.

مواد تشکیل دهنده هوموس عبارت است از:

10 درصد سبوس، 5 درصد کود آلی، 3 درصد مواد ضدعفونی کننده، 30 درصد خاک جنگلی، 15 درصد ماسه ریز، 15 درصد خاک برگ، 15 درصد خاک چای و الکل 70 درصد. برای تهیه ی الکل 70 درصد میتوانید الکل 96 درصد را با 27 سی سی آب مخلوط کرده و الکل 70 درصد به دست آورید.

در اینجا آماده کردن خاک به پایان می‌رسد.

خاک مناسب

بعد از آموزش مرحله به مرحله آماده کردن خاک، می خواهیم خاک مناسب را جهت کاشت بذر به شما معرفی کنیم.

پیت ماس: اولین نوع خاک مناسب، پیت ماس است. به مواد فیبری که از لاشه‌ی خزه که در آبگیرها و باتلاقها در لا‌به‌لای گل‌و‌لای روی هم جمع شده و با گذشت زمان فاسد می‌شوند و با جنازه‌ی حشرات مخلوط می‌شوند، پیت ماس گفته می شود. به علت این که بخش عمده‌ای از پیت ماس، گیاهی است بسیار برای ریشه‌زایی گیاه مفید است.

کوکوپیت: مسلما همه‌ی ما الیاف خشک روی میوه نارگیل را دیده‌ایم، به این الیاف خشک کوکوپیت گفته می شود. مزیت این نوع خاک این است که رطوبت را به خود جذب کرده و برای بذرپاشی و رشد بسیار مناسب است.

کود حیوانی: هرگونه مواد طبیعی که به علت مواد مفید در آن، برای تقویت خاک در کشاورزی استفاده شود؛ کود نامیده می‌شود. کود حیوانی شامل فضولات گاو، گوسفند یا هر نوع دام است. البته درصد مواد موجود در این کودها به علت متفاوت بودن خورد و خوراک حیوانات با هم تفاوت دارد ولی یک رکن مهم و اساسی برای آماده کردن خاک است. کود حیوانی به دلیل دارا بودن حجم وسیعی از مواد آلی و غذایی همواره مورد توجه کشاورزان بوده‌است.

ورمی کمپوست: ورمی کمپوست یک نوع کود بی نظیر برای باغداری است و در آماده‌کردن خاک بسیار موثر است. زیرا عناصری همچون کربن، فسفر، نیتروژن، پتاسیم، کلسیم، آهن، روی و عناصر میکرو و ماکرو، آن را تشکیل می‌دهد. تولید ورمی کمپوست، یک فرایند نیمه هوازی است که توسط گونه‌ای خاص از کرم‌ها، قارچ‌ها، باکتری‌ها و اکتینومیست‌ها انجام می‌شود؛ همچنین مواد حاصل از بستر رشد کرم بوده که پس از دفع مواد زائد از سیستم گوارشی کرم در محیط باقی می‌ماند.

خاک برگ: ارزش غذایی خاک برگ برای گیاهان زیاد نیست و دلیل استفاده از  خاک برگ در آماده کردن خاک، نفوذپذیری آن در مقابل آب  و هوا است. تهیه خاک برگ بسیار ساده است. شما در فصل پاییز می توانید با حفر گودال و دفن کردن برگهای پاییزی پس از هشت ماه تا یک سال از خاک برگ آن استفاده کنید. لازم به ذکر است خاک برگ‌هایی که 3 یا 4 سال از عمر آنها میگذرد، دارای مرغوبیت بیشتری هستند.

پرلیت:پرلیت‌ها از سنگهای آتشفشانی‌ای تشکیل شده‌اند که بسیار ریز و جاذبی قوی برای آب و رطوبت هستند.

مقدار خاک و بذر

برای این که خاک بستر مناسبی برای کاشت بذر شما باشد باید بدانید که چه بذری میخواهید بکارید. میزان بذری که برای خاک استفاده میکنید بسته به گیاهی است که میخواهید بکارید؛ گیاهانی که بوته های بزرگی دارند یا ریشه‌ی آنها بلند است بذرهایشان باید با فاصله‌ی بیشتری کاشته شوند. البته مقدار بذر به آب و هوا و نوع زمین و منطقه هم بستگی دارد.

تنظیم اسیدی خاک

تنظیم اسیدی خاک برای گرفتن و جذب مواد مغذی و مقوی خاک بسیار مفید است. عناصر به تنهایی نمی‌توانند در داخل آب، حل شده و جذب گیاه شوند و برای اینکه به فرم قابل حل درآیند باید به فرم نمک فلزی تبدیل شوند؛ در حقیقت، میکروارگانیسم‌ها با اضافه کردن اسیدهای آلی به خاک، عناصر معدنی خاک را به نمک تبدیل می‌کنند. شما ابتدا باید آزمایش کنید که میخواهید اسید خاک را زیاد یا کم کنید؛ اگر بخواهید خاک اسیدی داشته باشید باید مواد آهکی و بازی به خاک اضافه کنید.

ضد عفونی کردن بذر

ضد عفونی کردن بذر برای کمتر‌کردن خطرات موجود در زمین کشت، مثل آلوده بودن احتمالی خاک یا وجود حشرات مضر برای بذر در خاک است. در گذشته مواد ضد عفونی کننده ها به رنگ قرمز بوده‌اند اما امروزه به رنگ خود بذرها هستند. باید به این نکته توجه کرد که ضدعفونی کردن بذر، قبل از کاشت بسیار راحت‌تر است و مصرف سموم در طی دوره را کاهش می‌دهد. از جمله بیماری‌هایی که باید با آن‌ها مبارزه کنید می‌توان به علف‌های هرز، حشرات، بیماری‌های هوازاد و بیماری‌های خاک‌زاد اشاره کرد.

جعبه نشاء مناسب

برخی از بذرها را در جعبه نشاء میکارند. زیرا برخی از بذرها آسیب پذیرترند به همین دلیل برای اینکه آسیب کمتری ببینند و خاکشان همواره حاصل‌خیز باشد و pH آن نیز همواره به اندازه باشد از جعبه نشاء استفاده می‌شود. مقدار استاندارد کود در جعبه برای  سه عنصر K، P و N به میزان 2 گرم برای هر عنصر در نظر گرفته می‌شود که با استفاده از دستگاه میکسر، خاک با کود به خوبی مخلوط می‌شود؛ اما اگر خاک بستر بذر از خاک‌های کوهستانی باشد، تقریبا 4 گرم کود مصرف می‌شود.

آبیاری

امروزه بهترین و متداول‌ترین روش آبیاری، آبیاری قطره‌ای است؛ زیرا همه ی محصولات را به صورت یکنواخت آبیاری کرده و آبیاری یک هفته بعد از کاشت بذر آغاز میشود.

همچنین میزان آبیاری به نوع محصولی که میکارید بستگی دارد. بعضی بذرها آبی هستند و هفته ای یکبار آبیاری میشوند. برخی از بذرها هم دیمی هستند و با هربار باران، به صورت طبیعی آبیاری میشوند.

در مقاله‌ای که مطالعه کردید با مراحل آماده سازی خاک، خاک مناسب، آبیاری، تنظیم اسیدی خاک و مقدار خاک و بذر آشنا شدید. در دنیای امروزه با توجه به پیشرفت دستگاه‌های حوزه‌ی کشاورزی، روش‌های پرورش گیاهان و همچنین افزایش جمعیت، تمرکز بر مطالعه‌ی اصولی این علم و تحقیقات کارشناسی دقیق، کاری هوشمندانه به نظر می‌رسد. همچنین با بهره‌گیری از اصول یاد شده شما خواهید توانست که خود را با شرایط جدید وفق داده و به محصول بیشتر و با کیفیت برسید.

برای خرید محصولات مورد نیاز می‌توانید اینجاکلیک کنید وگروه محصولات بستر کشتدر فروشگاه کشاورزی آنلاین بهاران را ببینید.