در پاسخ به این سوال که چگونه با پرورش گل و گیاه در خانه درآمد کسب کنیم؟ اول باید این موضوع را برای خودمان مشخص کنیم که آیا ما می‌خواهیم به صورت تفننی به این کار بپردازیم و یا واقعاً می‌خواهیم روی درآمد این کار حساب کنیم به طوری‌که بتواند بخش بزرگی از هزینه‌های ضروری زندگی ما را تامین کند؟
اگر رویکرد ما به پرورش گل و گیاه در خانه ، تفننی باشد، انجام چنین کاری خیلی پیچیده نیست و با ریسک و احتمال ضرر و ناامیدی و دلسردی احتمالی هم همراه نخواهد بود. همچنین می‌تواند آغازی باشد برای موفقیت‌های بزرگتر. اما اگر شما در نظر دارید روی درآمد این کار حساب کنید، بهتراست با دانش کافی وارد این کار شوید و از متخصصان امر، مشاوره و کمک بگیرید.
دو مثال از حرکت قدم به قدم و کم‌ریسک برای شروع
مثال یک؛ تکثیر گیاهان آپارتمانی خانه خودتان به صورت محدود: شما به عنوان فردی که علاقه‌مند به پرورش گل و گیاه در منزل هستید و گل و گیاه زیادی را در خانه نگهداری می‌کنید، به فکرتان می‌رسد با تکثیر گیاهانی که در خانه خود دارید و دو یا سه برابر کردن تعداد گلدان‌ها، اقدام به فروش گلدان‌های جدید نمایید. درواقع شما روش‌های نگهداری از این گیاهان را در طول سال‌ها آموخته‌اید و صرفا با یاد گرفتن روش‌های تکثیر آنها می‌توانید تعداد گلدان‌هایتان را افزایش دهید.
مثال دوم؛ کشت سبزی خوردن: یک نمونه دیگر از شروع کار کسب درآمد در خانه با پرورش گل و گیاه، اقدام به کاشت سبزی خوردن در محیط خانه است. شما می‌توانید در ابتدا با استفاده از فضاهایی همچون حیاط، بام، بالکن و لب پنجره، به اندازه مصرف خانواده خودتان سبزی خوردن پرورش دهید. سپس محدوده تحت کشت را وسعت دهید و ابتدا اقدام به فروش سبزی خوردن به صورت محدود نمایید (مثلاً فروختن به همسایگان) و سپس حیطه کشت و بازار فروش خود را گسترش دهید.
می‌توانید جذابیت کار خود را با آزاد گذاشتن مشتری‌ها در قیچی کردن سبزی توسط خودشان، افزایش دهید. در چنین شرایطی مشتری از ارگانیک و خانگی بودن محصول مطمئن می‌شود ضمن اینکه سبزی خریداری شده نیاز به پاک کردن ندارد.
مزیت شروع کار از سطح محدود
خوبی شروع کردن از سطوح پایین و به صورت محدود، در این است که کم‌کم با مقوله بازاریابی و فروش و کشت در سطح وسیع‌تر و چالش‌های آن آشنا می‌شوید و می‌توانید قدم دوم را وقتی بردارید که آمادگی آن را دارید و جوانبش را می‌شناسید. در این صورت فرصت دارید که اگر از کار خوشتان نیامد یا در بازاریابی موفق نبودید و یا به هر دلیلی آن را هماهنگ با ذهنیات و خواسته‌های خود نیافتید، قبل از آن‌که سرمایه‌گذاری زیادی روی آن انجام دهید، متوقفش کنید؛ به این ترتیب دلسردی و ضرر چندانی را نیز متحمل نخواهید شد.
مثلا وقتی شما تعداد گلدان‌های خانه خودتان را با تکثیر همان گیاهان آپارتمانی خودتان دو برابر می‌کنید، حتی در صورت عدم موفقیت در فروش این گلدان‌ها می‌توانید از آنها برای هدیه دادن به دوستان و اطرافیان خود استفاده کنید و به این طریق ضمن دادن یک هدیه بسیار ارزشمند به آنها، در هزینه خرید هدیه نیز صرفه‌جویی کنید. در واقع به این ترتیب کار شما با سود همراه شده.
کسب درآمد قابل قبول با پرورش خانگی گل و گیاه
اگر شما در نظر دارید روی درآمد پرورش گل و گیاه در منزل حساب کنید، باید حساب شده و با دانش کافی وارد این کار شوید و از متخصصان مشاوره و کمک بگیرید. در خصوص اهمیت دریافت مشاوره باید یادآوری کنیم که شما در این کار با دو حیطه تخصصی سر و کار دارید:
- حیطه کشاورزی
- حیطه فروش و بازاریابی
شاید شما تا حدود زیادی با جنبه کشاورزی کار آشنا باشید و با قدری مطالعه و یا در نهایت شرکت در دوره‌های پرورش گیاهان که در محیط‌هایی همچون مراکز آموزشی فنی حرفه ای، جهاد کشاورزی، جهاد دانشگاهی و یا شرکت در کارگاه‌هایی که توسط کشاورزان جوان و موفق به صورت خصوصی برگزار می‌شود، بتوانید دانش خود را در زمینه مشخصی از پرورش گیاهان به حد کمال برسانید و بهترین و سرحال‌ترین گیاهان را پرورش دهید اما چگونه می‌توانید نسبت به فروش این محصولات مطمئن باشید؟
قدم اول در کسب درآمد با پرورش خانگی گل و گیاه
از آن‌جا که هدف شما کسب درآمد است و این در حیطه اقتصاد و بازار است بنابراین شاید قدم اولی که باید در زمینه کسب درآمد خانگی با پرورش گیاهان بردارید مربوط به جنبه بازاریابی این کار باشد یعنی بدانید که چه گیاهانی در بازار ایران طرفدار داشته و بازار آنها هنوز اشباع نشده و اصطلاحا جای کار دارند و آیا تا ورود تولیدات شما به بازار، بازار آن گیاهان به همان منوال باقی می‌ماند و یا تغییر می‌کند؟ و یا اینکه چه مزیت‌های رقابتی‌ای می‌توانید به کار خودتان اضافه کنید که بتوانید درصدی از بازار ثابت فعالان این حیطه را به خود اختصاص دهید. به فرض اینکه آن‌چه پرورش می‌دهید دقیقا مورد نیاز بازار باشد که طرفداران زیادی نیز داشته باشد، آیا مزیت رقابتی‌ای دارید که بتوانید با کسانی مثل متخصصان کشاورزی در گرایش گیاهان زینتی که دارای گلخانه‌های بسیار وسیع هستند و سالهاست که در این بازار هستند رقابت کنید؟
همچنین بخوانید: نحوه صحیح انتخاب سایز گلدان و جنس آن
شروع کار با نصب یا ایجاد گلخانه در منزل
همانطور که گفتیم برداشتن یک قدم کوچک در زمینه پرورش گل و گیاه در منزل می‌تواند به صورت تکثیر گلدان‌های شخصی به میزان ۲ برابر و اقدام به فروش آنها باشد اما در قدمی بزرگتر شما می‌توانید کار پرورش گیاهان را با گلخانه شروع کنید.
شما می‌توانید از مناطقی همچون بالکن یا پشت بام و حیاط خانه خود برای ایجاد گلخانه استفاده کنید یا با خرید و نصب سازه‌های آماده گلخانه‌ای شروع کنید. حتی می‌توانید بسته به گیاه مورد پرورش، با طبقه طبقه کردن فضای محدود گلخانه، بهره‌وری از این فضا را افزایش دهید. موردهای موفق بسیاری در میان هموطنان مشاهده شده است که از طریق ساخت گلخانه در پشت بام خانه خود و کشت گیاهانی مثل انواع گل کاکتوس یا خیار توانسته‌اند درآمد بسیار قابل قبولی را به دست آورند.
اهمیت انجام بازاریابی قبل از شروع کار به صورت وسیع
برای اینکه شما عزیزان را متوجه حساسیت و لزوم حساب شده اقدام کردن برای شروع کسب و کار خانگی پرورش گل و گیاه نماییم دو سوال مطرح می‌کنیم:
فرض کنید که شما متوجه می‌شوید گیاه آگلونما در ایران محبوب است و بازار خوبی نیز دارد و به پرورش خانگی تعداد نسبتا زیادی از آن اقدام می‌کنید. آیا می‌دانید ممکن است همزمان با شما افراد دیگری نیز درست مثل شما فکر و عمل کنند؟ آیا می‌دانید چه تعداد گلخانه در سطح شهر و شهرستان شما و شهرهای همسایه، در حال تولید انبوه این گیاه هستند؟
وقتی که گیاه شما وارد بازار می‌شود ممکن است به قدری تعداد این گیاهان در بازار زیاد باشد که در نهایت مجبور شوید گیاه خود را زیر قیمت بازار بفروشید و متضرر شوید. بنابراین می‌توان گفت به جهت وجود نداشتن بانک اطلاعاتی در حیطه میزان زیر کشت بودن انواع گیاهان در مناطق مختلف کشور، پیش‌بینی بازار گیاهان به ویژه در کلان‌شهرها و به ویژه برای تازه واردان که هنوز شبکه ارتباطی خاصی در این کار شکل نداده اند و مجاری مختلف بازارهای داخلی و صادراتی را نمی‌شناسند، دشوار و یا حتی غیر ممکن است. پیشنهاد ما این است که امر تولید کسب درآمد به وسیله پرورش گل و گیاه در خانه را به صورت بسیار محدود و کوچک آغاز کنید تا بتوانید جوانب امور را به صورت عملی و کاربردی و در داخل گود بسنجید و نه روی کاغذ و درون ذهن.
همچنین بخوانید: ۵ راهکار کسب درآمد با کشت گلخانه‌ای
ممکن است روی کاغذ حساب و کتاب کنید و در دنیای ذهن، با خود بیندیشید اقدام به تولید نسبتا انبوه یک گیاه آپارتمانی و فروش آن به مردم و شرکت‌ها و مراکز مختلفی همچون بانک‌ها و درمانگاه‌ها و غیره می‌کنید و حتی به صادرات این گیاهان نیز فکر کنید. اما در مورد اینکه چطور ممکن است معادلات در داخل گود و در میدان عمل، متفاوت از آن چه اندیشیده‌اید در بیاید بسیار صحبت کردیم اما چند جمله‌ای نیز در مورد فروش گیاهان به خارج از کشور بگوییم:
صادرات بسیار وابسته به روابط دولت‌های گوناگون و سیاست‌های نه چندان ثابت آنها در کشورهای مختلف است که شخص شما نمی‌توانید کنترل خاصی روی آن داشته باشید حتی اگر بهترین تولید کننده گیاهان آپارتمانی در کشور باشید. هدف ما دلسرد کردن شما نیست بلکه هدف ما این است که با داشتن یک نگاه واقع‌بینانه و برداشتن قدم‌های درست، به حداکثر سود و شادکامی ناشی از سپری کردن لحظات غنی و شاد و حداقل ضرر و دلسردی دست یابید.
همچنین بخوانید: کود مناسب برای گیاهان آپارتمانی
کسب درآمد با پرورش خانگی گیاهان آپارتمانی
همانطور که می‌دانید کشاورزی بسیار گسترده و متنوع است به طوری که این رشته تا مقطع دکترا در ایران تدریس می‌شود. ما در این مقاله برای اینکه بتوانیم در یک سیر متمرکز پیش برویم خود را صرفاً محدود به گیاهان آپارتمانی کردیم زیرا فرض را بر وجود بیشترین محدودیت از سوی مخاطبان در کار کشاورزی گذاشته‌ایم یعنی فرض کرده‌ایم که مخاطبان این مقاله در شهرهای بزرگ و آپارتمان‌های کوچک زندگی می‌کنند. بنابراین اولین گزینه‌ای که جهت کسب درآمد با پرورش گل و گیاه توسط ایشان به ذهن می‌رسد، گیاهان آپارتمانی هستند چراکه با محیط آپارتمان سازگار هستند.
«آگلونما» و «آنتوریوم» به جهت تنوع رنگ و گیاه «کاج مطبق» به جهت سازگاری با انواع آب و هواها، در میان هموطنان محبوب هستند. بونسای، هم در بازار ایران و هم در بازار دنیا هنوز مورد توجه است. گیاه آپارتمانی سرخس هم تصفیه کننده هوا است و هم از طریق پاجوش تکثیر می‌شود و بنابراین می‌تواند یک گزینه محبوب برای شروع کار پرورش گیاهان آپارتمانی باشد چرا که تکثیر به وسیله پاجوش راحت‌تر از تکثیر به روش قلمه‌زنی و یا توسط بذر است.
یک مزیت رقابتی برای خودتان تعریف کنید که پرطرفدار باشد
همانطور که گفتیم پیش‌بینی بازار محصولات کشاورزی در ایران به‌ویژه برای تازه‌کارها با خطای بسیاری همراه است اما حتی در حالتی که بازار تولیدات شما توسط کسانی که پیش‌تر از شما وارد این حرفه شده‌اند اشباع باشد باز هم ممکن است بتوانید با تعریف کردن یک مزیت رقابتی پرطرفدار و ایجاد ارزش افزوده بیشتر برای تولیدات خود، بخشی از بازار موجود را به خود اختصاص دهید. مثلاً یکی از بانوان هموطن توانستند با پرورش گل و گیاه آپارتمانی مرغوب، تنها با استفاده از کودهای آلی و عدم استفاده مطلق از کودهای شیمیایی، خود را به یک برند تبدیل نمایند و با گرفتن تبلیغات از سوی شرکت‌های تولید کننده کود آلی بر درآمد خود بیفزایند و برای چندین هموطن دیگر نیز مسبب کارآفرینی شوند . امروزه سوگیری به سمت حفظ محیط زیست و کاستن آلاینده‌های محیط زیست یک اقدام پرطرفدار و محبوب است.
سخن پایانی
اگر شما می‌خواهید به عنوان یک بانوی خانه‌در یا آقایی که به باغبانی و پرورش گیاهان علاقه دارد، کسب و کار پرورش گل و گیاه در خانه را آغاز نمایید بهتر است که پیش از مانور دادن روی تولید انبوه و صرف هزینه برای تهیه لوازم این کار، از فرمول زیر برای شروع استفاده نمایید:
تولید محدود + ارزش افزوده‌های خلاقانه
و یا اگر می‌خواهید با قدم بزرگ، شروع کنید، بررسی جوانب و بازاریابی پیش از شروع کار را قدم اول بدانید و بی‌گدار به آب نزنید.
با آرزوی موفقیت برای شما همراهان عزیز.
محصول پیشنهادی برای شروع کار: پک کامل کودویژه گیاهان آپارتمانی