روش‌های متعددی برای توسعه‌ی فعالیت گلخانه وجود دارد. نحوه‌ی توسعه و میزان اثرگذاری آن بر مشتری، به طور مستقیم بر درآمد گلخانه تأثیرگذار است. از آن جایی که بازار رقابتی شدیدی در عرصه‌ی گلخانه وجود دارد، آشنایی و استفاده از شیوه‌های مختلف برای بهبود حیطه‌ی فعالیت‌های خود، کار مهمی تلقی محسوب می‌شود. امروزه به دلیل استفاده از سیستم‌های پیچیده‌ی کنترلی و نظارتی در گلخانه، کیفیت محصولات افزایش پیدا کرده‌است؛ به همین دلیل نیز، تمرکز بر جنبه‌هایی مانند تولید محصول باکیفیت در مدت زمان کم‌تر و همچنین با هزینه‌ی کم‌تر، افزایش یافته است. گلخانه‌ی هیدروپونیک، یکی از روش‌های بسیار سودمند برای تولید و نگهداری از محصولات گلخانه‌ای است. از آن جایی که روش‌های متعددی برای کشت گلخانه‌ای وجود دارد، استفاده از روش کم‌هزینه و پربازده‌ای مانند کشت هیدروپونیک در گلخانه، می‌تواند به افزایش سوددهی شما منتهی شود. با توجه به اهمیت این روش، در این مقاله به بررسی گلخانه‌ی هیدروپونیک خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
در نظر داشته باشید که برای مشاهده و خرید انواع ادوات و تجهیزات گلخانه‌ای موجود در فروشگاه آنلاین کشاورزی بهاران، می‌توانید از اینجاوارد شوید.
کشت گلخانه‌ای
زمانی که صحبت از بهترین شیوه‌های کشت گلخانه‌ای می‌شود، اکثر افراد، شیوه‌ی سنتی را متصور می‌شوند. در این شیوه که به نام شیوه‌ی ترنس‌پلنت یا خاک‌کشت نیز شناخته می‌شود، تمامی محصولات از طریق خاک و در آن، پرورش می‌یابند. در حقیقت این روش که برگرفته از قدیمی‌ترین شیوه‌های کشت بشر بوده، دارای معایب بسیار زیادی است؛ به همین دلیل نیز محققان همواره به دنبال یافتن یک راه‌حل جایگزین مطمئن برای آن بوده‌اند. از آن جایی که آشنایی بهتر با گلخانه‌ی هیدروپونیک، مستلزم شناخت روش سنتی خاک‌کشت است در زیر به دو شیوه‌ی مرسوم این روش اشاره می‌کنیم.
-
استفاده از انواع گلدان
در این روش، تمامی محصولات در گلدان‌های مجزایی از هم قرار می‌گیرند به همین دلیل نیز دیگر رقابتی برای تصاحب مواد غذایی به وجود نخواهد آمد؛ همچنین به دلیل استفاده از گلدان، احتمال همه‌گیری در بیماری نیز کاهش خواهد یافت.
-
کشت طبیعی
در این روش از خزانه‌های مختلفی استفاده می‌شود که بذر و دانه‌ها در آن قرار می‌گیرند. از آن جایی که احتمال آسیب رسیدن به گیاهان در این روش (چه در حین کاشت و چه در حین انتقال به بستر اصلی) بسیار زیاد است، اکثر گلخانه‌داران سعی می‌کنند از روش‌های دیگری استفاده نمایند.
کشت هیدروپونیک
گلخانه‌ی هیدروپونیک گلخانه‌ای است که در کشت گیاهان، از روش آب‌کشت یا هیدروپونیک استفاده می‌شود. مفهوم گلخانه‌ی هیدروپونیک بسیار گسترده و وسیع است به همین دلیل نیز در ادامه سعی خواهیم کرد تا تمامی بخش‌های آن را به طور کامل توضیح دهیم. کشت هیدروپونیک، نقطه‌ی مقابل کشت ترنس‌پلنت است. در این نوع کشت، تمامی محصولات شما با توجه به شیوه‌ای که انتخاب می‌کنید در آب رشد می‌کنند. از آن جایی که استفاده از آب در این روش بسیار لازم است، ابداع شیوه‌هایی که به کاهش مصرف آن منجر شود ضروری بوده، به همین دلیل نیز استفاده از گلخانه‌ی هیدروپونیک باعث خواهد شد تا مصرف آب شما تا میزان قابل توجهی کاهش یابد. از طرف دیگر گلخانه‌ی هیدروپونیک را می‌توان به شیوه‌های مختلفی اجرا کرد؛ به همین دلیل نیز انتخاب‌های وسیعی برای سیستم کشت هیدروپونیک خواهید داشت. این نکته را به یاد داشته باشید که کشت هیدروپونیک عمدتا به عنوان یک شیوه‌ی کشت مدرن شناخته می‌شود، به همین دلیل نیز داشتن گلخانه‌ی هیدروپونیک باعث خواهد شد تا محصولات شما با استفاده از آخرین دانش‌های این حیطه رشد نمایند.
اهمیت استفاده از گلخانه‌ی هیدروپونیک
همانطور که ذکر شد، کشت ترنس‌پلنت در گلخانه‌ها برای مدت زمان زیادی استفاده می‌شد اما محققان نتوانستند راه‌حلی دائمی برای مشکلات این روش بیابند. با توجه به این موضوع و پس از ابداع شیوه‌ی کشت هیدروپونیک، اکثر صاحبان گلخانه، به سمت استفاده از این روش روی‌آوردند. امروزه داشتن گلخانه‌ی هیدروپونیک از اهمیت بالایی برخوردار است. با توجه به آن که شناخت دلایل اهمیت گلخانه‌ی هیدروپونیک باعث می‌شود تا با کاربردها و شیوه‌های استفاده از آن بهتر آشنا شوید، در زیر به بررسی مهم‌ترین دلایل استفاده از گلخانه‌ی هیدروپونیک خواهیم پرداخت.
-
کاهش میزان سموم و آفات
به جرئت می‌توان گفت که داشتن گلخانه‌ی هیدروپونیک باعث می‌شود تا میزان آفات و قارچ‌ها بسیار کاهش یابد. دلیل این ادعا آن است که در این روش به جای خاک از آب استفاده می‌شود. زمانی که بستر رشد گیاه خاک باشد، سموم و قارچ‌های زیادی می‌توانند در این محیط رشد کنند و همین نکته کافی است تا میزان تلفات گیاهی بسیار افزایش یابد. از آن جایی که استفاده از گلخانه‌ی هیدروپونیک به نحوی است که بستر رشد گیاه، آب خواهد بود، دیگر با خطرات ناشی از آفات، مواجه نخواهید شد.
-
کاهش میزان مصرف آب
امروزه کاهش هزینه‌های مصرفی به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های هر گلخانه‌داری تبدیل شده‌است. یکی از مهم‌ترین هزینه‌هایی که باید در حین راه‌اندازی گلخانه به آن توجه داشته باشید، هزینه‌های ناشی از مصرف آب. زمانی که از گلخانه‌ی هیدروپونیک بهره‌مند هستید، کنترل میزان آب مصرفی، بسیار دقیق صورت خواهد گرفت. در حقیقت این روش، به دلیل تلاش‌های زیادی که برای راه‌اندازی فنی آن صورت گرفته‌است، بیشترین میزان صرفه‌جویی در مصرف آب را دارد. شاید تصور کنید که چون بستر کشت، اب است پس میزان مصرف آن نیز باید زیاد باشد؛ اما دانستن این نکته مهم است که تمامی آب مصرفی در این روش در خود بستر باقی می‌ماند و توسط روش‌هایی که در این سیستم وجود دارد، دوباره به چرخه‌ی مصرف بازمی‌گردد.
تغذیه‌ی گیاهان در گلخانه‌ی هیدروپونیک
همانطور که ذکر شد، گلخانه‌ی هیدروپونیک براساس بستر آب کار می‌کند. اما سؤالی که در این جا مطرح می‌شود آن است که با وجود آب به عنوان بستر کشت و رشد، چگونه می‌توان مواد غذایی مورد نیاز گیاه را تأمین کرد. در حقیقت عده‌ی زیادی به دلیل آن که تصور می‌کنند تأمین مواد غذایی در این روش سخت است، از راه‌اندازی گلخانه‌ی هیدروپونیک، منصرف می‌شوند حال آن که با مطالعه‌ی دو شیوه‌ی زیر می‌توانید به راحتی، مواد غذایی مورد نیاز گیاهان را در گلخانه‌ی هیدروپونیک تأمین نمایید.
-
سیستم بسته گلخانه‌ی هیدروپونیک
سیستم بسته در گلخانه‌ی هیدروپونیک سیستمی است که در آن مواد غذایی متفاوتی در بستر رشد به صورت محلول اضافه می‌شود. دلیل نام‌گذاری این سیستم آن است که برخی از مواد غذایی مورد نیاز گیاه باید همواره به آب اضافه شوند؛ به این علت که قسمتی از مواد شیمیایی که ریشه‌ی گیاه جذب می‌کند، به عنوان عناصر حیاتی آن تلقی می‌شوند و نبود آن‌ها در بستر رشد می‌تواند منجر به نابودی و تلف شدن آن شود. به همین منظور نیز باید از شیوه‌های مختلفی برای ارزیابی مواد غذایی موجود در بستر آب در سیستم بسته استفاده شود و در صورتی که این میزان مواد ذکرشده، کاهش یافته باشد، نسبت به افزایش آن اقدام شود.
-
سیستم باز گلخانه‌ی هیدروپونیک
سیستم باز سیستمی است که ورود و خروج مواد غذایی به آن آزاد است. منظور ما آن است که دیگر نیازی به اندازه‌گیری‌های دقیق برای دانستن میزان مواد غذایی در بستر نگهداری نیست. در حقیقت مواد شیمیایی که در مقیاس ماکرو و میکرو جذب گیاه می‌شوند به نحوی عمل می‌کنند که می‌توان اضافه‌ی آن‌ها را از طریق بخش‌های متعددی که به گلخانه‌های هیدروپونیک افزوده شده‌است خارج کرد و در صورت نیاز نیز از طریق همان بخش‌ها، مواد دیگری را اضافه کرد.
انواع سیستم‌های گلخانه‌ی هیدروپونیک
همانطور که ذکر شد برای آن که بتوانید یک گلخانه‌ی هیدروپونیک سودده و مناسبی داشته باشید، نیاز است تا با سیستم‌ها و شیوه‌های متعدد اجرای آن آشنا شوید. با توجه به تعداد زیاد این سیستم‌ها، در زیر به بررسی مهم‌ترین شیوه‌های اجرای گلخانه‌ی هیدروپونیک می‌پردازیم.
1. روش NFT در گلخانه‌ی هیدروپونیک
همانطور که پیش‌تر نیز ذکر کردیم، در کشت هیدروپونیک می‌توان بخش‌های متعددی از گیاه را در آب پرورش داد؛ با توجه به این موضوع و درصد گیاهی که در آب قرار می‌گیرد، روش‌های متعددی به وجود آمده‌اند. در روش NFT تمامی بخش‌های گیاه در آب قرار نمی‌گیرد چرا که فضایی برای نفس کشیدن آن باید وجود داشته باشد و به دلیل نبود پمپ اکسیژن، بخش از گیاه را از سطح آب خارج می‌کنند. معمولا محلول آب و مواد غذایی در این روش در حال چرخش است.
2. غوطه‌ورسازی
روش غوطه‌ورسازی، نقطه مقابل روش NFT است. در حقیقت برای آن که بتوانید با میزان اثرگذاری و کارایی این روش آشنا شوید، نیاز است تا با دستگاه‌های مورد استفاده در آن آشنا شوید. مهم‌ترین بخش روش غوطه‌ورسازی، پمپ است. از آن جایی که در این روش، تمامی قسمت‌های گیاه در زیر آب قرار می‌گیرد، وجود پمپ اکسیژن برای جبران اکسیژن موجود، امر مهمی تلقی می‌شود. امروزه به دلیل گسترش فنون استفاده از روش غوطه‌ورسازی در گلخانه‌ی هیدروپونیک، بهره‌گیری از متخصصان برای نگهداری و کنترل این دستگاه‌ها بسیار مهم است.
3. روش هواکشت در گلخانه‌ی هیدروپونیک
تصور کنید که پمپی در اختیار داشته باشید که علاوه بر پمپاژ هوا بتواند مواد غذایی مورد نیاز گیاه را نیز به محلول منتقل کند. با توجه به این موضوع، روش هواکشت ابداع شد. در این روش تمامی بخش‌های گیاه در زیر آب قرار می‌گیرد و مانند روش غوطه‌ورسازی، پمپی برای هوادهی وجود خواهد داشت. اما فرق بزرگ آن با غوطه‌ورسازی آن است که دیگر نیازی به افزودن دستی یا دستگاهی مواد غذایی نیست چرا که این کار توسط پمپ صورت خواهد گرفت.
سخن آخر
گلخانه‌ی هیدروپونیک به دلیل استفاده از روش‌های کاملا علمی و مدرن در سراسر دنیا در حال رواج هستند. در این مقاله با بررسی مهم‌ترین نکات مرتبط با گلخانه‌ی هیدروپونیک سعی کردیم تا اطلاعات شما را در این زمینه افزایش دهیم.
در نظر داشته باشید که برای مشاهده و خرید انواع ادوات و تجهیزات موجود در فروشگاه آنلاین کشاورزی بهاران، می‌توانید از اینجاوارد شوید.