اکثر افراد، گیاهان خانگی را به عنوان یک جزء جداناپذیر از خانه در نظر می‌گیرند. در حقیقت امروزه کمتر خانه‌ای وجود دارد که در آن، گیاهان خانگی وجود نداشته باشد. این گستردگی، دلایل زیادی دارد؛ برای مثال، تصفیه‌ی هوا یکی از مهم‌ترین کارهایی است که گیاهان خانگی انجام می‌دهند. برای مطالعه‌ی مقاله‌ی “چه گیاهانی هوا را تصفیه می‌کنند؟” از اینجاوارد شوید. به جز جنبه‌ی زیبایی، تأثیر مثبت وجود یک گیاه خانگی نیز، کاملا مشهود است. موارد ذکر شده باعث می‌شوند تا هر فردی نسبت به نحوه‌ی نگهداری از گیاهان خانگی کنجکاو شود. عوامل زیادی بر رشد و نگهداری از گیاهان خانگی تأثیرگذار هستند. در این مقاله، به بررسی نیازها و شرایط محیطی گیاهان خانگی می‌پردازیم. با ما همراه باشید.

در نظر داشته باشید که می‌توانید انواع کودها و تجهیزات مورد نیاز را در قسمت فروشگاه خریداری کنید.

شرایط محیطی گیاهان خانگی

رشد و پرورش گیاهان خانگی، تحت تأثیر عوامل محیطی قرار دارد. این عامل، یکی از مهم‌ترین فاکتورهایی است که باید در حین نگهداری از گیاهان خانگی به آن توجه داشته باشید. برای مثال تنها تعداد کمی از انواع گیاهان وجود دارند که با آبیاری کم نیز می‌توانند به زندگی خود ادامه دهند. بیشتر مشکلات گیاهان خانگی، چه به صورت مستقیم و چه به صورت غیرمستقیم، تحت تأثیر شرایط محیطی است. در مثال یاد شده اگر گیاه با شرایط کم‌آبی مواجه شود، ممکن است که تا مرز تلف شدن نیز پیش رود. شرایط محیطی گیاهان خانگی به 4 دسته‌ی آب، رطوبت، نور و دما تقسیم می‌شوند. آشنایی با این 4 دسته باعث خواهد شد که درک مناسبی از شرایط محیطی گیاهان خانگی به دست آورده و نسبت به بهبود آن‌ها، اقدامات لازم را انجام دهید.

1. آب

آب عمدتا به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر شرایط محیطی گیاهان به شمار می‌آید. بخش اعظم فرآیند رشد اکثر گیاهان خانگی توسط آب صورت می‌گیرد. معمولا گیاهان خانگی دارای بیش از 90 درصد آب هستند. با توجه به این حجم از ترکیبات تشکیل‌دهنده‌ی گیاه، می‌توان پی برد که تأثیر آب بر هر گیاه خانگی تا چه حدی حیاتی است.

• کاربرد آب در زندگی گیاهان خانگی

همانطور که ذکر شد، آب جزو مهم‌ترین شرایط محیطی زندگی گیاهان خانگی به حساب می‌آید. برخی از کاربردهای آب در زندگی گیاهان خانگی را در زیر مشاهده می‌کنید.

• آب، نقش اصلی در فوتوسنتز گیاهان را به عهده دارد.
• آب، وظیفه‌ی پر بودن و سفتی بافت گیاهان خانگی را به عهده دارد. این نکته به حفظ شکل و رشد سلول‌های تشکیل‌دهنده‌ی گیاه، کمک به سزایی می‌کند.
• آب را عمدتا به عنوان حلال بسیار کاربردی برای حرکت کردن انواع مواد معدنی و کربوهیدرات‌ها در گیاه، به حساب می‌آورند.
• محل وقوع اکثر واکنش‌های شیمیایی مرتبط با گیاهان خانگی، آب است.
• بخشی از خنک‌سازی شاخ و برگ گیاهان خانگی، توسط آب صورت می‌گیرد.

• آبیاری گیاهان خانگی

برای آن که از میزان مناسب آبیاری گیاهان خانگی مطمئن شوید نیاز است که در ابتدا با نوع گیاه خود آشنا باشید. هر گیاهی به میزان معینی از آب نیاز دارد و به همین دلیل نیز نمی‌توان یک برنامه‌ی مشخص برای تمامی گیاهان، تدوین کرد. با این وجود اما روش‌هایی وجود دارند که به شما کمک می‌کنند تا از زمان آبیاری گیاهان مطلع شوید. برای مثال می‌توانید از روش لمس خاک بهره ببرید. در این روش انگشتان را در خاک فرو برده و اگر خاک، تر بود، زمان آبیاری آن فرا نرسیده و در غیر این صورت می‌توانید به گیاه خانگی خود، آب دهید.

1. رطوبت

رطوبت، دومین عامل محیطی است که می‌خواهیم آن را بررسی کنیم. زمانی که اسم رطوبت ذکر می‌شود، اکثر افراد به یاد محیط‌های کاملا خیسی می‌افتند که قطرات آب از وسایل در حال چکه کردن هستند؛ این تصور اشتباه باعث شده که بسیاری از افراد به بهانه‌ی مرطوب کردن فضای اتاق، اقدام به خیس کردن بی‌رویه‌ی گیاه خانگی و حتی محیط پیرامون آن نمایند. به همین دلیل نیز تصمیم گرفتیم که بحث رطوبت را به صورت کمی علمی پیش ببریم. رطوبت نسبی، به معنای نسبت بخار آب موجود در هوا به مقدار آبی است که هوا می‌تواند در دما و فشار اتاق، نگه‌دارد. معمولا هوای گرم، بیش از هوای سرد می‌تواند بخار آب را در خود داشته باشد. نسبت یاد شده، غالبا به صورت درصد، تعیین می‌شود.

برای خرید رطوبت سنج می‌توانید از اینجاوارد شوید.

• رطوبت نسبی و تأثیر آن بر شرایط محیطی گیاهان خانگی

به طور کلی، بخار آب از منطقه‌ای با رطوبت نسبی بالا به منطقه‌ای با رطوبت نسبی پایین منتقل می‌شود. به هر میزانی که اختلاف این دو رطوبت بیشتر باشد، آب، با سرعت بیشتری حرکت خواهد کرد. دلیل ذکر این موضوع آن است که سرعت حرکت آب، بر میزان تعرق گیاه، تأثیر به سزایی دارد. رطوبت نسبی در فضاهای هوایی بین سلول‌های برگ گیاه، نزدیک به صد در صد است. زمانی که یکی از منافذ گیاه باز می‌شود، بخار آب داخل برگ، با سرعت زیادی وارد هوای اطراف شده و حبابی را در اطراف دهانه ایجاد می‌کند. این حباب باعث کاهش اختلاف رطوبت یاد شده می‌شود و در نتیجه، تعرق گیاه خانگی، کند می‌شود. البته اگر باد، رطوبت را از بین ببرد، تعرق، افزایش خواهد یافت. به همین دلیل نیز در فصل‌های گرم، تعرق گیاه کاهش می‌یابد و معمولا، پژمرده می‌شوند.

• ابزار افزایش رطوبت

برای آن که رطوبت محیط گیاهان خانگی را افزایش دهید می‌توانید از شیوه‌های مختلفی استفاده نمایید. برای مثال، استفاده از آب‌پاش برای مرطوب کردن برگ گیاهان خانگی، راه حل خوبی خواهد بودو همچنین وسایلی نیز وجود دارند که به عنوان مرطوب‌کننده‌ی هوا، معروف هستند که می‌توانید آن‌ها را برای این کار، تهیه نمایید.

1. نور

نور، به عنوان یک منبع اصلی برای فوتوسنتز گیاهان خانگی شناخته می‌شود. در حقیقت، مسئله‌ی نور، به قدری مهم است که باید پیش از خرید گیاهان خانگی، از وجود پنجره و منافذی که گیاهان بتواند از طریق آن، به نور دسترسی داشته باشد، مطمئن شوید. از طرفی، این نکته را به یاد داشته باشید که تماس گیاه خانگی با نور خورشید، باید به صورت غیرمستقیم باشد تا آسیبی به برگ‌های آن نرسد. همچنین استفاده از انواع لامپ‌های فلورسنت، برای تأمین نور گیاه نیز، روش کارآمدی است. سه عامل کمیت، کیفیت و مدت زمان، فاکتورهایی از نور هستند، که بر گیاهان خانگی تأثیر می‌گذارند. در ادامه، آن‌ها را بررسی می‌کنیم.

• کمیت نور

کمیت نور، به فصلی که در آن قرار دارید بستگی دارد. در فصل تابستان، نور خورشید، بیشترین کمیت نور را به گیاه می‌رساند و به همین دلیل نیز باید از یک پرده‌ی نازک استفاده کرده تا نور، به صورت غیرمستقیم به گیاه خانگی بتابد. به هر میزانی که کمیت نور گیاه خانگی بیشتر باشد، ظرفیت تولید غذای آن نیز بیشتر خواهد شد.

• مدت زمان

مدت زمان قرار گرفتن گیاهان خانگی در برابر نور، بر رشد آن‌ها تأثیرگذار است. گیاهان، به سه دسته‌ی روز کوتاه، روز طولانی و خنثی در برابر نور تقسیم می‌شوند. گیاهان روز کوتاه، مدت زمان کم‌تری (کم‌تر از 12 ساعت) باید در برابر نور قرار گرفته باشند تا رشد مناسبی داشته باشند. در عوض، گیاهان روز طولانی، باید بیشتر از 12 ساعت را در برابر نور قرار گیرند که برای این کار می‌توان از لامپ فلورسنت استفاده کرد. گیاهان خنثی نیز بدون در نظر گرفتن مدت زمان قرار گرفتن در برابر نور، قادر به گلدهی هستند.

• کیفیت

کیفیت نور، به رنگ و طول موج نور خورشید بستگی دارد. خورشید از یک طیف نور شامل 7 رنگ تشکیل شده‌است. نور آبی، بیشترین تأثیر را بر رشد گیاهان خانگی دارد. از طرف دیگر، زمانی که نور قرمز با نور آبی ترکیب می‌شوند، گلدهی افزایش پیدا کرده و گیاهان خانگی، سبزتر می‌شوند. برای آن که بتوانید، بر کیفیت یک رنگ، تمرکز داشته باشید می‌توانید از لامپ‌های فلورسنت مخصوص، استفاده نمایید.

1. دما

دما بر اکثر فرآیندهای گیاهان خانگی مانند فتوسنتز، تعرق، تنفس، جوانه‌زنی و گلدهی تأثیرگذار است. با افزایش دما، برخی از فرآیندها از جمله تعرق، تنفس و فتوسنتز، با سرعت بیشتری انجام می‌شوند. از طرفی، دما به رشد زایشی گیاه نیز کمک به سزایی می‌کند. در ادامه به بررسی تأثیر دما بر برخی از فرآیندهای مهم گیاهان خانگی می‌پردازیم.

• گل‌دهی

می‌توان از ترکیب تغییرات دمایی با تغییرات دمای طول روز برای افزایش میزان گل‌دهی گیاهان خانگی استفاده کرد. برای مثال اگر درجه‌ حرارت، بالا و روزها نیز طولانی باشند، محصولات فصلی سردسیر مانند اسفناج، گلدهی بیشتری خواهند داشت.

• جوانه زدن

دمای مورد نیاز برای جوانه‌زنی، با توجه به گونه‌ی گیاهی متفاوت است. به طور کلی دمای مورد نیاز برای جوانه‌زنی محصولات سردسیری، بین دماهای 13 تا 18 درجه‌ی سانتی‌گراد و محصولات گرمسیری بین 18 تا 23 درجه‌ی سانتی‌گراد است.

• فتوسنتز

گیاهان خانگی، زمانی که اختلاف دمای روز و شب بین 10 تا 15 درجه باشد، بیشترین رشد را از خود نشان می‌دهند. در این شرایط، گیاهان در دماهای مطلوب روز، اقدام به فتوسنتز می‌کنند. میزان فتوسنتز در این بازه‌ی زمانی، بیشتر از بازه‌های زمانی دیگر خواهد بود.

• کیفیت محصول

دمای پایین، باعث کاهش مصرف انرژی و افزایش ذخیره کردن قند می‌شود. از طرف دیگر، درجه‌ی حرارت نامطلوب، باعث توقف رشد گیاهان می‌شود. به طور کلی برای آن که بتوانید کیفیت محصول را توسط دما، بهبود بخشید نیاز است که با شرایط گونه‌ی گیاهی خود آشنایی مناسبی داشته باشید.

سخن آخر

شرایط محیطی گیاهان خانگی، یکی از نکات مهمی است که دارای موضوعات گسترده‌ای است. برای آن که گیاهان سالمی داشته باشید نیاز است که با این شرایط به صورت کامل آشنا باشید. در این مقاله سعی کردیم که با بررسی مهم‌ترین نیازها و شرایط محیطی گیاهان خانگی، تمامی این اطلاعات را به صورت کامل در اختیار شما قرار دهیم.

در نظر داشته باشید که می‌توانید انواع کودها و تجهیزات مورد نیاز را در قسمت فروشگاه خریداری کنید.