لکه موجی گوجه فرنگی , شناسایی و درمان
لکه موجی گوجه فرنگی، شناسایی و درمان آن که در این مقاله به آن می پردازیم . بیماری لکه موجی سالانه خسارت های زیادی به مزارع کشت صیفی جات و گوجه فرنگی،خصوصا مناطق جنوب کشور وارد می کند که به اصطلاح به آن بیماری سوختگی زودرس گوجه فرنگی نیز یاد می شود .گیاهانی از قبیل خانواده سولاناسه همچون گوجه فرنگی – فلفل سبز – بادمجان – فلفل قرمز و سیب زمینی می توانند دچار این بیماری شوند .
بیماری لکه موجی گوجه فرنگی با نام EARLY BLIGHT TOMATO که در اثر یک عامل قارچی بیماری زا که از گونه قارچ های کپک سیاه با نام علمی Alternaria solani است به آلترناریا شناخته می شود .این بیماری به تمام قسمت مختلف گوجه فرنگی از جمله بخش های هوازی، برگ ها ، ساقه ها و میوه حمله می کند .
این قارچ به طور معمول در دمای معتدل تا گرم و رطوبت زیاد سبب فعال شدن و ایجاد بیماری می کند همچنین می تواند در مناطق نیمه خشک با شبنم های مکرر و طولانی مدت نیز در تسریع بیماری موثر باشد و علاوه بر آن قابلیت زنده ماندن در خاک ها، بقایای گیاهی و علف های هرز را دارد .
قارچ عامل لکه موجی در شرایطی که بارندگی و تنش های مختلف در گیاه مثل بار زیاد میوه، حمله نماید و وجود میزان زیاد ازت در خاک از فعالیت بیشتری برخوردارند . قارچ مولد بیماری لکه موجی امکان دارد بذرزاد باشد و اسپور های آن توسط باد، آب، حشرات، کارگران و ادوات کشاورزی پخش شوند .
شناسایی لکه موجی گوجه فرنگی
بیماری لکه برگی گوجه فرنگی بر روی قسمت های مختلف گیاه علائمی دارد که در روی برگ ها، ساقه و میوه ظاهر می شود :
برگ های گوجه فرنگی
در ابتدا لکه ها به صورت کوچک و تیره روی شاخ و برگ های پایینی بوته ( برگ های پیر ) که در سطح زمین هستند مشاهده می شود . لکه های ایجاد شده در روی برگ به تدریج به طرف بالا توسعه می یابد و این لکه برگی ها معمولا قهوه ای تیره تا سیاه هستند و اغلب زیاد بوده و کم کم بزرگ می شوند .
شکل و فرم گسترش این لکه ها روی برگ به صورت دایره های متحدالمرکز گسترش می یابد و به حالت موجی شکل گرفته و به همین دلیل به آن لکه موجی می گویند . به طور کلی لکه ها در ابتدا به صورت گرد و قهوه ای هستند که بافت اطراف آن لکه ها اغلب زرد است .
در هنگام پیشرفت بیماری تعداد لکه ها روی برگ بزرگ تر شده و وسیع تر می شود و برگ ها در محل لکه های ایجاد شده شروع به خشک شدن و زرد شدن برگ ها و آویزان شدن آنها در نهایت سوراخ هایی در سطح برگ ایجاد شده و می ریزد . مهمترین مرحله این بیماری در گورجه فرنگی در فاز خشکیدگی است که در نهایت با از بین رفتن بوته و گل باعث ایجاد خسارت می شود .
ساقه های گوجه فرنگی
باعث ایجاد لکه های فرورفته روی شاخه و ساقه گوجه فرنگی می شود همچنین از لکه های بوجود آمده روی ساقه گیاهچه، شانکر ( زخم پوستی ) بوجود می آید که دور تا دور ساقه را می گیرد و آن را از بین میبرد . رنگ لکه های ایجاد شده بر روی ساقه اغلب سیاه رنگ هستند و در سال 1376 در ورامین این قارچ به عنوان عامل بیماری شانکر ساقه گوجه فرنگی گزاش شده است .
میوه های گوجه فرنگی
علائمی که روی میوه ی گوجه فرنگی بروز می دهد به صورت لکه های خشک، فرورفته و در بعضی مواقع همراه با کپک سیاه رنگ دیده می شود . در بعضی از شرایط ممکن است قبل از اینکه کامل درشت و قرمز شوند به این بیمارآلوده شده و در نتیجه موجب ریزش میوه می شوند . در محل اتصال ساقه و میوه و همچنین در محل زخم هایی که روی میوه تشکیل شده اند، لکه های سفت و سیاه رنگی مشاهده می شود همچنین در روی میوه و در محل اتصال آن ها به دمگل لکه های درشت و سیاه رنگی به وجود می آید . در هنگام آلودگی شدید گوجه فرنگی به این بیماری برگ ها ریزش پیدا می کند و سپس پوشش برگی میوه کاهش یافته و در مقابل آن آفتاب سوختگی میوه را به همراه دارد و علاوه بر آن باعث کاهش فتوسنتز و در نتیجه کاهش رشد گیاه از سایر علائم می شود.
کنترل و پیشگیری
مبارزه و پیشگیری آلترناریا شامل انجام فعالیتی قبل و در حین کشت می باشد که شامل :
1- کنترل علف های هرز
2- ضد عفونی بستر کشت
3- استفاده از ارقام بذور مقاوم
4- استفاده نکرن از بذرهای دستگیر
5- مصرف نکردن بیش از اندازه کود های ازته
6- رعایت اصول آبیاری و جلوگیری از افزایش رطوبت
7- استفاده از قارچکش های مناسب بعد از بارندگی
8- تغذیه مناسب و استفاده کودهی متعادل برای محصول
9- کنترل حشرات و آفات برای جلوگیری از انتقال قارچ به گیاه
10- فاصله ردیف کشت مناسب برای جلوگیری از افزایش رطوبت
11- کمک و استفاده از شخم عمیق در خاک ورزی بعد از برداشت محصول
12- کمک از تناوب زراعی 2 ساله با محصولاتی ک میزبان لکه موجی نیستند .
13 – استفاده از سموم مناسب مثل : قارچکش کاریال استار سینجنتا، اینوور، سیگنوم ، اکویشن پرو، قارچ کش های مسی مثل بردوفیکس
برای تهیه سموم مناسب اینجا کلیک کنید.
