همانطور که میدانید بادمجان گیاهی پهن برگ است که در تمامی کشورهای دنیا قابل کاشت و برداشت است و موارد مصرف آن نسبتا زیاد است. پرورش بادمجان مستلزم نور فراوان و گرمای طولانی مدت است که این امر با برخی مناطق ایران سازگار خواهد بود و اتلاف هزینه مقرون به صرفه تر از دیگر کشورها می باشد.
به طور کلی بادمجان خود دارای انواع مختلفی است و در سطح کشور میتوان آن را کاشت. نخستین نکته این است که برای پرورش بادمجان بذر این محصول را در اواخر اسفند و اوایل فروردین به صورت مناسب توزیع کرده که این امر به عوامل تاثیر گذار بر روی آن همچون آب و هوا، خاک مناسب، نور مناسب، کوددهی و… بستگی دارد.
بذر بادمجان در سایز کوچک است و پس از کشت حتما تمامی آنها جوانه نمی زنند و رشد آن به گونه ای است که در ابتدا کند و سپس حالت استاندارد به خود می گیرد. بهترین مکان برای پرورش بادمجان، گلخانه است چرا که امکان کنترل دما در آن بسیار آسان است و محصول زودتر حاصل می شود.
از مهمترین عواملی که بر روی پرورش بادمجان موثر است خاک مناسب است که باید بسیار حاصلخیز باشد و از مواد آلی و شن و رس کافی برخوردار باشد. چنانچه می خواهید این محصول در بهترین کیفیت برداشت شود باید به تمامی جزئیات اهتمام ویژه ای داشته باشید و از بروز افت و بیماری برای این محصولات جلوگیری نمایید.
نکته: به طور کلی پرورش بادمجان به صورت خطی صورت می گیرد و برای کاشت آن باید مناسب ترین و بهترین فصل را در نظر گرفت. به سبب حساس بودن این محصول باید فاصله بوته ها بر اساس رقم و اندازه نهایی آنها تعیین شود چرا که این امر کاملا متغیر و متفاوت می باشد.
مراحل کاشت و پرورش بادمجان:
-اولین قدم برای پرورش بادمجان انتخاب خاک مناسب است به گونه ای که حاصلخیز باشد و از رطوبت کافی برخوردار باشد. توصیه می شود در این مواقع از خاک شنی لومی استفاده شود و آن را باید با شیارکش سست کرد. نکته قابل توجه این است خاکی که برای پرورش بادمجان مورد استفاده قرار می گیرد باید به خوبی زهکشی شده باشد تا محصولی مرغوب و با کیفیت حاصل شود.
-مرحله دوم برای پرورش بادمجان تقویت زمین و خاک است تا بتوان بهترین محصول را کاشت و برداشت نمود. از موثرترین روش های تقویت خاک استفاده از کودهای دامی در اندازه مناسب و مطلوب است که می تواند از بروز آفات و بیماری محصول جلوگیری کند.
-مرحله سوم برای پرورش بادمجان کاشتن بذر محصول است که باید در این روش از کیفیت بذرها اطمینان حاصل کرد. این بذرها در ابتدا روند رشد آنها بسیار کند است و به مرور زمان رشد آن ها سرعت می گیرد. بهترین مکان برای کاشت بادمجان مکانی که که کاهش و افزایش دمای آن قابل تنظیم باشد یعنی در ابتدا بذر را در گلخانه و پس از چند هفته انها را به مکان و زمین اصلی انتقال می دهیم. نکته قابل توجه این است در صورت کاشت بذر در زمین اصلی باید از مساعد و مناسب بودن آب و هوا اطمینان حاصل شود. از عواملی که در این مرحله باید در نظر گرفته شود فاصله بوته و ردیف این محصول است که امری متغیر می باشد.
-مرحله بعد برای پرورش بادمجان، نگهداری و نظارت دقیق بر آن است به گونه ای که ابتدا باید تمامی علف های هرز را از بین برد و سپس دمای مناسب را برای رشد آنها در نظر گرفت. چنانچه این مرحله با دقت تمام صورت بگیرد می توان عملکرد خوبی را برای آنها مشاهده نمود. چنانچه افراد می خواهند محصول بدست آمده بیشترین کیفیت را دارا باشد باید پس از شکل گیری میوه ها تعداد ناچیزی از گل ها را هرس نمود. به هر اندازه تعداد گل موجود بر روی بوته کمتر باشد میوه به دست آمده درشت تر و با کیفیت تر خواهد بود.
نکته: بهترین و بالاترین درجه کیفیتی که برای این میوه در نظر گرفته شده زمانی است که سفت، براق، صاف، سایز مناسب و فاقد آفت و بیماری باشد. برداشت زودرس و دیررس می تواند سبب کاهش کیفیت آن شود از این رو افراد باید مناسب ترین زمان را برای برداشت این محصول در نظر داشته باشند.
خاک مطلوب پرورش بادمجان:
همانطور که میدانید بادمجان محصولی به دست آمده از فصول گرم سال است که برای رشد بهتر نیازمند به خاک گرم می باشد. در صورتی که خاک انتخاب شده برای پرورش بادمجان با کود ترکیب شده باشد می تواند روند رشد این محصول را بهبود بخشد.
به طور کلی بادمجان را می توان در هر زمینی کاشت و برداشت نمود اما باید به این منظور بهترین مکان را انتخاب کرد. تحقیقات نشان داده زمینی که برای پرورش بادمجان در نظر گرفته می شود باید دو ویژگی را دارا باشد نخست رطوبت آن و سپس حاصلخیزی زیاد؛
نکته قابل توجه این است بهترین خاک برای پرورش بادمجان خاک های شنی لومی است به گونه ای که از قابلیت عمیق کردن، حاصلخیزی و زهکشی مطلوبی برخوردار باشد. در پاره ای از اوقات این محصول در مزرعه کاشته می شود چنانچه خاک آن ضعیف باشد باید به مقدار مناسبی کود دامی به آن افزوده شود این مقدار 40 تا 50 و در برخی اوقات نیز 70 تن می باشد.
یا توجه به مطالب فوق الذکر بادمجان در هر خاکی قابلیت کاشت و برداشت دارد اما از نکاتی که باید به آن توجه شود ph خاک است که باید در حد استاندارد باشد. به عبارتی بادمجان مواد غذایی زیادی را از خاک جذب می کند بنابراین انتخاب آن در اکثر اوقات دارای اهمیت زیادی است.
آب و هوای مطلوب پرورش بادمجان:
یکی از نکات مهم در پرورش بادمجان توجه به آب و هوای مکان کاشت است به عبارتی بادمجان نسبت به سرما حساس است و رشد آن در مناطق گرمسیر به شدت زیاد است. توصیه می شود این محصول در مناطقی که تابستان و گرمای آنها طولانی است کاشته شوند چرا که عملکرد فوق العاده ای دارند.
چنانچه پرورش بادمجان در فصل زمستان صورت بگیرد سرما سبب می شود بوته خشک شود و انعطاف و میوه به دست آمده به مرور کمتر خواهد بود. مناسب ترین دما برای کاشت این محصول از 18 تا 25 درجه سانتی گراد است که افراد باید به آن توجه ویژه ای داشته باشند.
به طور کلی دما و رطوبت بالا می تواند عملکرد این محصول را کاهش دهد البته خشکی که برای رشد و پرورش بادمجان در نظر گرفته شده باید مناسب باشد در غیر این صورت ریشه این بوته فاسد می شود. در زمستان که نور و گرمای کافی به بوته این محصول برخورد نمیکند شکل ظاهری میوه به دست آمده بسیار نامطلوب است و ممکن است تعداد آنها اندک باشد.
نکته قابل توجه این است که عکس العمل پرورش بادمجان در مناطق گرم و خشک بسیار چشمگیر است و به هر اندازه آن مکان گرم تر باشد محصول بیشتری حاصل می شود. این نکته بدان معنا نیست که مناطق سرد و معتدل مستعد و مناسب برای انجام این کار نمی باشد بلکه بازدهی آنها به مراتب کمتر است.
نکته: گاهی افراد متوجه سرما و رطوبت شدید در مکان پرورش بادمجان می شوند که در این صورت می توانند برای گرم شدن خاک از پلاستیک و پارچه یا سایر وسایل گرم کننده استفاده نمایند.
نکات مهم در پرورش بادمجان:
همانطور که میدانید بذر بادمجان به منظور پرورش بهتر مستلزم یک دوره استراحت طولانی مدت است که این امر در ارتقای کیفیت این محصول نقش مهم و موثری دارد. روش های کاشت و پرورش بادمجان به طور کلی دو نوع می باشد یا به صورت مستقیم و یا با تکیه بر خزانه و گلخانه حاصل می شود نکته قابل توجه این است که در هر روش نیز رعایت اصول و استانداردهایی الزامی می باشد.
یکی از نکاتی که در حیطه پرورش بادمجان دارای اهمیت است مراقبت های لازم پس از کاشت می باشد که برخی از مهمترین آنها عبارت است از:
- آبیاری مناسب
- دفع علف های هرز
- کوددهی و تقویت بوته
نکته: برخی آفات و بیماری ها برای این محصول امری عادی و طبیعی است که در صورت عدم رعایت استانداردها بروز می یابد از این رو برای پیشگیری از شیوع این بیماری ها باید نخست بذور خریداری شده کاملا شسته و ضد عفونی شود و سپس کاشته شود. همچنین از کاشت و پرورش بادمجان در زمینی که قبلا برای کاشت محصولاتی از قبیل سیب زمینی و گوجه مورد استفاده قرار گرفته به صورت جدی خودداری شود.
از مهمترین نکات پیرامون پرورش بادمجان این است که پیش از رسیدن کامل می توان آن را برداشت نمود و به دلیل اینکه این محصول از قابلیت فوق العاده ای برخوردار است مدت زمانی را می تواند بر روی بوته باقی ماند بی آنکه تغییری در کیفیت آن حاصل شود.
در نهایت…
به طور کلی به هر اندازه به این بوته اب بیشتری بدهید محصول آن شیرین تر می شود و چنانچه مدت زمانی هر چند کوتاه، خاک آن رطوبت نداشته باشد گیاه به اسانی پژمرده می شود. توصیه می شود پیش از کاشت، خاک را با مقداری کود حیوانی غنی و پربار نمایید تا بتواند محصولی با کیفیت و مرغوب را به ارمغان بیاورد. چنانچه افراد مایل به پرورش بادمجان هستند باید تمامی جزئیات و اطلاعات پیرامون این محصول را در اختیار داشته باشند و با افراد مجرب در این زمینه مشورت نمایند.