کمبود مواد معدنی در گیاهان چه علائمی دارد و چگونه کنترل می‌شود؟

هر گیاهی برای آن که بتواند محصولات باکیفیت‌تری را داشته باشد نیاز دارد تا از امکانات خاصی بهره‌مند باشد. عواملی مانند آبیاری، کود، رطوبت، نور و تغذیه، از مهم‌ترین فاکتورهای تأثیرگذار بر کیفیت محصولات گیاهان است. از طرف دیگر در صورتی که هر کدام از فاکتورهای ذکرشده به شیوه‌ی صحیحی اجرا نشوند، احتمال تلف شدن گیاه وجود خواهد داشت. با توجه به آن که امروزه بدون داشتن دانش تخصصی در این حیطه، معمولا پروژه‌های مرتبط با گیاهان با شکست مواجه می‌شوند، داشتن آگاهی درباره‌ی نکات ذکرشده، تضمین‌کننده‌ی موفقیت شما خواهد بود. تعذیه‌ی گیاه، از جمله فاکتورهایی است که باید همواره موارد بررسی قرار گیرد. در حقیقت، گیاهان بدون داشتن تغذیه‌ی مناسب، محصولات کم‌کیفیتی را خواهند داشت و خودشان نیز تلف خواهند شد. مواد معدنی از جمله موادی است که باید در تغذیه‌ی گیاه در نظر گرفته شود. در این مقاله به بررسی نکات مرتبط با کمبود مواد معدنی در گیاهان می‌پردازیم. با ما همراه باشید.

همچنین می‌توانید برای تهیه انواع کودهای کشاورزی موجود در فروشگاه آنلاین کشاورزی بهاران، از اینجا وارد شوید.

مواد معدنی مورد نیاز گیاهان

پیش از آن که به بررسی کمبود مواد معدنی در گیاهان بپردازیم نیاز است تا در وهله‌ی اول به معرفی مهم‌ترین مواد معدنی مورد نیاز گیاهان بپردازیم. همانطور که می‌دانید، گیاهان نیازمند انواع مختلفی از مواد غذایی هستند تا بتوانند رشد مناسبی داشته باشند. مواد غذایی مورد استفاده‌ی گیاهان به دو دسته‌ی مواد معدنی و مواد غیرمعدنی تقسیم می‌شوند. در این مقاله به بررسی کمبود مواد معدنی در گیاهان می‌پردازیم، در ادامه مواد معدنی را به شما معرفی خواهیم کرد و پس از معرفی هر کدام، به بررسی علائم کمبود و شیوه‌ی کنترل آن می‌پردازیم. مواد معدنی، به دو گروه مواد مغذی اصلی و ریزمغذی‌ها تقسیم می‌شوند.

1. مواد مغذی اصلی

مواد مغذی اصلی، شامل دو گروه مواد هستند. دسته‌ی اول آن‌ها شامل موادی هستند که به سرعت از زمین جذب می‌شوند که این گروه شامل عناصری مانند ازت، فسفر و پتاسیم است. گروه دوم نیز شامل موادی است که همواره در زمین وجود داشته و نیاز گیاه به آن‌ها دائمی نیست؛ این مواد شامل عناصر گوگرد، منگنز و کلسیم می‌شوند. توضیح کامل این عناصر را در زیر مشاهده می‌کنید.

• فسفر

فسفر همواره به عنوان یکی از اصلی‌ترین عناصر مورد نیاز گیاه شناخته می‌شده‌است. در حقیقت وجود این عنصر باعث می‌شود تا گیاهان بتوانند به راحتی هر نوع مواد غذایی را جذب کنند. وجود فسفر باعث شده تا انرژی خورشیدی با سرعت بیشتری به انرژی شیمیایی تبدیل شود. همچنین استفاده از فسفر باعث رشد سریع‌تر گیاه می‌شود.

• علائم کمبود فسفر و کنترل آن

در صورتی که اندازه‌ی گیاه نسبت به حالت عادی آن کوچک‌تر باشد، گیاه شما دارای کمبود فسفر است. همچنین اگر از زمان میوه‌دهی گیاه شما گذشته و همچنان ثمره‌ای نداده باشد، به احتمال زیاد با مشکل کمبود فسفر مواجه شده‌اید. برای آن که این مشکل را حل کنید استفاده از کودهای فسفردار گزینه‌ی خوبی خواهد بود.

در نظر داشته باشید که برای تهیه‌ی انواع کودهای فسفردار موجود در فروشگاه آنلاین کشاورزی بهاران می‌توانید از اینجا وارد شوید.

• کلسیم

کلسیم عمدتا در ساختار دیواره‌ی سلولی وجود دارد. کلسیم از جمله عناصری است که باعث تقویت گیاهان می‌شوند. در حقیقت شما می‌توانید با اضافه کردن کلسیم به خاک، باعث حفظ مواد غذایی گیاه شوید. از طرف دیگر، در صورتی که خاک شما دارای اسیدهای ارگانیکی زیادی باشد، استفاده از کلسیم باعث خواهد شد تا میزان این مشکل کاهش یابد.

• علائم کمبود کلسیم و کنترل آن

در صورتی که رنگ برگ گیاه شما شبیه به رنگ زرد شود، به احتمال زیاد گیاه از کمبود کلسیم رنج می‌برد. به هر میزانی که کمبود کلسیم بیشتر باشد، برگ‌ها نیز پژمرده‌تر خواهند بود. همچنین در صورت میوه دادن گیاه، شاهد پوسیدگی خواهید بود. افزودن نیترات کلسیم و استفاده از اسپری برگ، راهکار خوبی برای مقابله با کمبود کلسیم است.

در نظر داشته باشید که برای تهیه‌ی انواع کودهای کلسیم دار موجود در فروشگاه آنلاین کشاورزی بهاران، می‌توانید از اینجا  وارد شوید. همچنین برای خرید کود نیترات کلسیم، از اینجا وارد شوید.

• ازت

ازت، جز عناصری است که بیشترین حجم تشکیل‌دهنده‌ی گیاه را شامل می‌شود. استفاده از ازت باعث می‌شود تا شما بتوانید رشد گیاه را به شیوه‌ی صحیحی تنظیم نماید. از طرف دیگر ازت باعث می‌شود تا فرآیند متابولیسم گیاهان با سرعت بهتری رخ دهد که نتیجه‌ی آن، فتوسنتز گیاهان به صورت مناسبی رخ خواهد داد. همچنین ازت جزء اجزای تشکیل‌دهنده‌ی پروتئین گیاه نیز است.

• علائم کمبود ازت و کنترل آن

در صورتی که مواد ارگانیک با حجم زیادی از مواد دارای کربن وارد خاک شوند، شاهد کمبود ازت خواهید بود. در صورتی که برگ‌های بالای گیاه شما سبز و برگ‌های تحتانی به رنگ زرد باشد، به احتمال زیاد با کمبود ازت مواجه شده‌اید. افزودن پتاسیم نیترات، راهکار مناسبی برای جبران کمبود ازت است.

از اینجا می‌توانید برای تهیه انواع کودهای ازت دار موجود در فروشگاه آنلاین کشاورزی بهاران اقدام نمایید.

• پتاسیم

عنصر پتاسیم همواره به عنوان ماده‌ای شناخته شده‌است که باعث افزایش مقاومت می‌شود. در حقیقت با اضافه کردن پتاسیم به گیاهان، مقاومت آن‌ها را نسبت به انواع بیماری‌ها افزایش خواهید داد. همچنین یکی از روش‌های مؤثر برای افزایش میزان قند محصولات شما، افزودن پتاسیم است.

• علائم کمبود پتاسیم و کنترل آن

کمبود پتاسیم باعث می‌شود تا گیاه شما در صورت مواجه شدن با هر نوع آفت یا بیماری تلف شود؛ به همین دلیل نیز نیاز است تا توجه خاصی به علائم این عنصر کرد. زرد شدن نواحی فوقانی برگ و به وجود آمدن لکه، از نشانه‌های کمبود پتاسیم است. برای جبران کمبود پتاسیم، می‌توانید از سولفات پتاسیم استفاده نمایید.

همچنین برای مشاهده و خرید انواع کودهای حاوی پتاسیم موجود درفروشگاه آنلاین کشاورزی بهاران، از اینجا  وارد شوید.

• منیزیم

منیزیم به عنوان یکی از اجزای اصلی کلروفیل شناخته می‌شود. کلروفیل از اصلی‌ترین موادی است که باید برای فتوسنتز گیاه مورد استفاده قرار گیرد. با توجه به این ویژگی، اضافه کردن منیزیم به عنوان مواد غذایی به گیاه باعث می‌شود تا کمیت و حتی کیفیت محصولات افزایش یابد.

• علائم کمبود منیزیم و کنترل آن

یکی از نشانه‌های رایج کمبود منیزیم به وجود آمدن کلروز در لبه‌ی برگ‌ها مسن است. از طرف دیگر اگر کمبود منیزیم بسیار شدید باشد، تولید میوه کاهش می‌یابد و تمامی برگ‌ها نیز زرد می‌شود. برای حل این مشکل می‌توانید از سولفات منیزیم استفاده نمایید.

• گوگرد

گوگرد از جمله عناصری است که به تشکیل کلروفیل کمک به سزایی می‌کند. از طرف دیگر شما می‌توانید با افزایش گوگرد تولید بذر بهتری را داشته باشید. به طور کلی، گوگرد باعث رشد بهتر ریشه شده و همچنین استفاده از گوگرد موجب تولید پروتئین بیشتر نیز می‌شود.

• علائم کمبود گوگرد و کنترل آن

خم شدن برگ‌ها به سمت پایین، یکی از علامت‌های شایع کمبود گوگرد است. در حقیقت کمبود گوگرد باعث می‌شود تا گیاه، مقاومت خود را نسبت به تنش‌های محیطی از دست دهد؛ پس درمان این مشکل یکی از وظائف اساسی هر باغدار و کشاورزی خواهد بود. اضافه کردن محلول سولفات‌دار، باعث جبران کمبود گوگرد می‌شود.

2. ریزمغذی‌ها

ریزمغذی‌ها شامل عناصر گوناگونی هستند. در حقیقت، ریزمغذی‌ها شاخه‌ای از مواد معدنی هستند که گیاه برای رشد خود، به مقدار کمی از آن‌ها نیاز دارد. عناصری مانند مس، آهن، بور و روی، از جمله عناصری هستند که در این گروه قرار دارند. در زیر به بررسی این عناصر می‌پردازیم.

• آهن

عنصر آهن، یکی از مهم‌ترین عناصری است که معمولا در آنزیم‌های تنفسی گیاه مورد استفاده قرار می‌گیرد. با توجه به نکته‌ی اخیر، آهن، حضور گسترده‌ای در کلروفیل و فتوسنتز گیاه دارد. در حقیقت تحقیقات اخیر نشان داده که استفاده از آهن در گیاهان باعث می‌شود تا کیفیت محصولات شما نیز افزایش یابد.

• علائم کمبود آهن و کنترل آن

از آن جایی که آهن تأثیر مستقیمی بر تنفس گیاه دارد، در صورتی که با کمبود آهن مواجه شوید، گیاهان شما شروع به زرد شدن می‌کنند چرا که توانایی تنفس آن‌ها کاهش خواهد یافت. یکی دیگر از نشانه‌های کمبود آهن، توقف رشد گیاه است. برای کنترل کمبود آهن می‌توانید از کلات آهن استفاده کنید.

• بور

بور یکی از عناصری است که وجود آن باعث تسهیل فرآیند تغذیه‌ی گیاه می‌شود. در حقیقت اضافه کردن بور به خاک باعث می‌شود تا گیاه بتواند به آسانی از سایر ریزمغذی‌ها استفاده کند. همچنین با استفاده از بور می‌توانید اقدام به بهود بذر و میوه‌ی تولیدی خود نمایید؛ چرا که خواص موجود در آن عمدتا به صورت بهبوددهنده شناخته می‌شوند.

• علائم کمبود بور و کنترل آن

یکی از متداول‌ترین نشانه‌های کمبود بور آن است که معمولا پوست میوه شروع به ترک خوردن می‌کند. در این حالت، میوه، رشد نخواهد کرد و رشد آن متوقف می‌شود. همچنین در صورتی که برگ گیاهان شما شروع به ضخیم شدن نمایند در حالی که رنگ‌ها به سمت قهوه‌ای یا سبز تیره پیش می‌رود، احتمالا با کمبود بور مواجه هستید. افزودن براکس باعث می‌شود تا بتوانید این مشکل را حل کنید.

• مس

عنصر مس از جمله عناصری است که برای سیستم تولید گیاه بسیار مهم است. در حقیقت مس می‌تواند به تقویت این سیستم کمک نماید. با توجه به خواص موجود در عنصر مس، شما می‌توانید با افزودن آن به خاک، اقدام به تقویت پروتئین گیاه نمایید.

• علائم کمبود مس و کنترل آن

معمولا کمبود مس با پیچ خوردن برگ‌ها در هم نشان داده می‌شود. همچنین یکی دیگر از نشانه‌های کمبود مس، می‌تواند متوقف شدن رشد ساقه باشد. همچنین در برخی از محصولات نیز متوقف شدن رشد برگ و کوچک ماندن آن‌ها، از نشانه‌های کمبود مس است. برای کنترل کمبود مس می‌توانید از اسپری برگ یا سولفات مس استفاده کنید.

سخن آخر

همانطور که در این مقاله ملاحظه کردید، مواد معدنی تأثیر بسیار زیادی بر رشد گیاه و کیفیت محصولات آن دارد. در حقیقت برای آن که بتوانید بیشترین حجم از محصولات با کیفیت را داشته باشید، نیاز است تا این مواد را برای گیاه فراهم کرده و با علائم کمبود آن نیز آشنا شوید.