نحوه کاشت نهال (اصول اولیه و بهترین زمان کاشت)
کاشت نهال درواقع یک سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود و میزان رشد و سوددهی این سرمایه‌گذاری به عوامل متعددی ازجمله نوع نهال کاشته شده، محل کاشت و مراقبت‌های ارائه‌شده بستگی دارد. کاشت صحیح به نهال کمک می‌کند تا به اندازه کامل خود بالغ شود و باعث می‌شود که درخت در طول عمر خود، مزایای زیست‌محیطی، اقتصادی و اجتماعی به همراه داشته باشد. در این مقاله اصول و نحوه کاشت نهال را بررسی خواهیم کرد.
کاشت نهال میوه
کاشت نهال، از اولین و مهم‌ترین اقداماتی است که در فرایند ایجاد و توسعه باغ‌ها انجام می‌شود. برای داشتن درختانی مقاوم و سالم و درنتیجه باغی پربازده، باید نکاتی را رعایت کنیم؛ اما این نکات و اصول در نهال‌های میوه اثر خود را بیشتر نشان می‌دهد؛ چراکه آن‌ها برای ثمردهی کاشته می‌شوند و کیفیت و میزان میوه حاصله مستقیماً جنبه اقتصادی دارد. در ادامه چند نکته مهم در زمان کاشت نهال را مورد مطالعه قرار می‌دهیم:
انتخاب نهال مناسب
انتخاب نهال از رکن‌های اساسی احداث باغ مرغوب است. اینکه چه نهالی انتخاب کنیم، به آب‌وهوای منطقه، نوع خاک، میزان فضای در دسترس و تجربه دیگر باغداران بستگی دارد.
ازآنجاکه زمان باردهی درختان چندین سال طول می‌کشد، باید نهال‌های انتخابی شناسنامه‌دار، بدون آفت و مطمئن باشد و از مکان‌های با حسن شهرت تهیه شوند تا زمان و سرمایه شما به هدر نرود. برخی از ویژگی‌های نهال مرغوب عبارت‌اند از:
- یک یا دو ساله بودن.
- مشخص بودن پایه و پیوندک (در نهال‌های پیوندی).
- داشتن یک ساقه عمودی و یک تنه و تک شاخه بودن.
- قرار نگرفتن محل پیوند زیر 15 سانتی‌متر از سطح زمین.
- جوانه‌های روی نهال، ریشه، تنه، شاخه و زخم محل پیوند کاملاً سالم و عاری از هرگونه آلودگی هستند.
بهترین زمان کاشت نهال
نهال را باید در زمان خواب زمستانی گیاه تهیه کرد؛ اما تعیین بهترین زمان کاشت نهال به نوع درخت و آب‌وهوای منطقه بستگی دارد. به‌طورکلی زمان کاشت نهال از پاییز تا اوایل بهار بوده، اما بهترین زمان برای کاشت اواخر پاییز است؛ چراکه نهالی که پاییز کاشته شود، به نسبت به نهال بعد از فصل یخبندان، ازنظر رشد جلوتر خواهد بود. در مناطق سردسیری که زمستان‌های سردتری دارند، کاشت نهال باید بعد از گذر از فصل سرما و اواخر زمستان صورت بگیرد.
فاصله مناسب بین نهال‌ها
فاصله مناسب بین نهال‌ها، روی ثمردهی و کیفیت میوه‌های درختان اثر زیادی دارد و باید این فاصله طوری باشد که نور خورشید به همه‌‌ی قسمت‌های درخت برسد. ازآنجاکه درختان میوه ازنظر عرض و ارتفاع با هم تفاوت دارند، با توجه به عواملی مانند پایه و رقم نهال، قطر سایه‌انداز درخت بالغ، فضای حرکت ماشین‌آلات و سیستم تربیتی و نوع هرس، می‌توان میزان فاصله بین نهال‌ها را مشخص کرد و در ادامه با در نظر گرفتن مساحت زمین، تعداد نهال‌های لازم برای خرید و کاشت را به دست آورد.
سیستم کاشت
علاوه بر اهمیت نوردهی کامل به گیاهان، مسائلی مانند به جریان درآمدن هوا و خروج هوای سرد از باغ نیز روی سیستم کاشت اثرگذار هستند. با توجه به نوع منطقه و تابش نور خورشید باید درختان را به‌صورت ردیفی کاشت. در بیشتر مناطق ایران، جهت این ردیف‌ها شرقی – غربی است. برخی از انواع روش‌های کاشت نهال شامل مربعی، مستطیلی، اریب، متناوب، دو و سه ردیفی، 6 وجهی و کاشت روی خطوط تراز هستند که هرکدام مزایا و معایب خود را دارند و با توجه به آب‌وهوا و نوع و شیب زمین انتخاب می‌شوند.
عمق چاله برای کاشت نهال
بعد از آن که محل و سیستم کاشت نهال درختان مشخص شد، باید چاله‌ای برای کاشت آن‌ها ایجاد کرد. زمان کندن چاله به زمان کاشت درخت بستگی دارد. اگر درختی باید در اواخر پاییز کاشته شود، چاله را نیز همان انتهای پاییز حفر می‌کنند. اگر زمان کاشتن نهال اواخر زمستان یا اوایل بهار است، می‌توان چاله را در همین اوقات ایجاد کرد اما گزینه بهتر، در پاییز است؛ چراکه از بارندگی زمستانی بهره‌مند خواهند شد.
عمق چاله به نوع نهال، اندازه ریشه آن و نوع خاک بستگی دارد، اما معمولاً حدود 70 سانتی‌متر الی یک متر است. توجه کنید که خاک سطحی (حدود 30 سانت اولیه) و خاک تحت‌الارض (خاک‌های بعد از 30 سانتی‌متر اولیه) را هنگام ایجاد چاله از هم تفکیک کنید و پای نهال، خاک سطحی را بریزید و خاک زیرین و نامرغوب را یا با کودهای مناسب مخلوط کرده و پای درخت بریزید و یا در سطح باغ پخش کنید.
مجموعه کشاورزی بهاران انواع کودها و محرک‌های رشد را در اختیار شما باغداران و کشاورزان عزیز قرار می‌دهد.
مراقبت‌های ریشه
ابتدا توجه داشته باشید که هر چه فاصله بین زمان خریداری کردن نهال و کاشت آن را کمتر کنید، بهتر خواهد بود. در حمل‌ونقل نهال‌ها نیز باید دقت کرد تا هیچ‌گونه آسیبی به آن‌ها نرسد. البته ممکن است ریشه‌ها کمی صدمه ببینند، یا در کل ناصاف و بدشکل باشند؛ آن‌ها هرس کنید تا احتمال آفت و بیماری کمتر شود و به رشد ریشه‌های فرعی نیز کمک کند. همچنین می‌توان برای محافظت از ریشه عمل پرالیناژ نیز انجام داد: یعنی ریشه را با مخلوطی از خاک رس، کود تازه، قارچ‌کش و خاکستر آغشته کرد. این کار علاوه بر ضدعفونی و مسدود کردن منافذ قطع‌شده، مواد غذایی در اختیار ریشه قرار می‌دهد.
نحوه کاشت صحیح نهال
حال که نهال و چاله هر دو آماده هستند، زمان کاشت فرا رسیده است. برای انجام این کار، به چند نکته توجه کنید:
نهال را کاملاً مستقیم و عمود در خاک قرار دهید و توجه کنید که کج نباشد. محل پیوند ریشه باید 10 الی 15 سانتی‌متر بالاتر از خاک باشد. همچنین می‌توان از قیم برای نگهداری نهال‌ها، مخصوصاً نهال‌های بسیار نازک استفاده کرد تا از آن‌ها در برابر باد محافظت کند.
کود شیمیایی درون چاله نیز نباید با ریشه نهال مستقیم در تماس باشد؛ چراکه نهال‌های کوچک، حساس و آسیب‌پذیر بوده و ممکن است از بین بروند.
برای کاشت نهال به وسایل مختلفی نیاز دارید که در مقاله معرفی ادوات و ابزار باغبانی می‌توانید با آن‌ها بیشتر آشنا شوید.
پس از کاشت
بعد از کاشت، خاک‌های اطراف را با بیل یا پا محکم بکوبید تا محفظه‌های هوا اطراف ریشه باقی نمانند و میزان نشست خاک که در اثر آبیاری به وجود خواهد آمد، کم شود.
بلافاصله پس از کاشت نهال، باید آن را به‌طور کامل آبیاری کرد تا رطوبت ریشه تأمین شده و مواد مغذی به آن برسد و درخت به‌اصطلاح بگیرد. همچنین بهتر است برای دور کردن حیوانات دور نهال‌ها حفاظ قرار دهید.
پیشنهاد می‌کنیم مقاله جدیدترین فناوری‌های قابل‌استفاده در آبیاری کشاورزی را نیز مطالعه کنید.
کاشت نهال میوه، پر جزئیات اما دلپذیر
همان‌طور که دیدیم، کاشت نهال به‌سادگی تهیه و در خاک قرار دادن آن‌ها نیست و باید اصولی را رعایت کرد تا حاصل کار به خوبی پیش‌بینی‌های اولیه باشد. همچنین وسایل و مواد مختلفی برای این کار موردنیاز است که می‌توانید برای تهیه آن‌ها ازجمله انواع ابزارآلات و ادوات کشاورزی، بستر کشت و محصولات بیولوژیک به فروشگاه بهاران مراجعه کنید.
در بلاگ بهاران، مقاله‌های جامع و متنوعی در تمامی حوزه‌های کشاورزی و باغبانی منتشر می‌کنیم. به ما سر بزنید.
ممنون از مقاله جامعتون
سپاس از شما🙏🏻